Litwa: nowe regulacje o wyjazdach poborowych w razie wojny

Litewskie Ministerstwo Obrony Narodowej przygotowuje przepisy określające sytuacje, w których po wprowadzeniu stanu wojennego możliwy byłby wyjazd z kraju osób objętych obowiązkiem obrony kraju. Chodzi o poborowych, osoby odbywające alternatywną służbę obrony kraju oraz obywateli wpisanych do cywilnej rezerwy personelu mobilizacyjnego. Resort informuje, że projekt rozporządzenia ministra obrony znajduje się na wczesnym etapie prac i dopiero po jego dopracowaniu trafi do uzgodnień resortowych.

Według zapowiedzi ministerstwa, rozważane są wyłącznie szczególne okoliczności, które mogłyby uzasadniać zgodę na wyjazd. Wśród nich wskazuje się między innymi śmierć bliskiego członka rodziny lub sytuacje krytyczne, w których konieczne jest wykonanie obowiązków wynikających z praw rodzicielskich lub opiekuńczych. Konkretne przypadki oraz procedury mają zostać szczegółowo opisane w przygotowywanym akcie prawnym.

Zmiany w ustawie o stanie wojennym, które wejdą w życie od przyszłego roku, przewidują generalny zakaz opuszczania Litwy w celach niezwiązanych ze służbą dla wymienionych grup. Jednocześnie rząd lub upoważniona przez niego instytucja zachowają prawo do wskazania wyjątków od tej zasady. Osoby, które uzyskają zgodę na wyjazd, po przybyciu do innego państwa będą zobowiązane do zarejestrowania się w litewskiej placówce dyplomatycznej lub konsularnej. Resort obrony podkreśla, że rola poborowych oraz członków rezerwy mobilizacyjnej w czasie wojny ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia obronności państwa i funkcjonowania najważniejszych instytucji, dlatego możliwość wyjazdu poza granice kraju miałaby charakter ściśle wyjątkowy.

Cywilna rezerwa personelu mobilizacyjnego obejmuje obywateli Litwy zatrudnionych w administracji publicznej, samorządach, podległych im jednostkach oraz w wybranych przedsiębiorstwach prywatnych, które uczestniczą w przygotowaniach do mobilizacji. Są to między innymi służby policyjne, spółki energetyczne, przedsiębiorstwa wodociągowe, koleje oraz placówki ochrony zdrowia. Obecnie do tego systemu należy ponad siedemset różnych podmiotów. Według danych ministerstwa, w rezerwie mobilizacyjnej znajduje się obecnie około 80 tysięcy obywateli. Liczba ta systematycznie rośnie, ponieważ z roku na rok do przygotowań mobilizacyjnych włączane są kolejne instytucje i organizacje.