geopolityka • gospodarka • społeczeństwo • kultura • historia • Białoruś • Estonia • Litwa • Łotwa • Mołdawia • Obwód Królewiecki • Ukraina • Trójmorze • Trójkąt Lubelski
Zdjęcie: kam.lt
02-10-2025 13:03
W Wilnie odbyło się posiedzenie Rady Obrony Państwa, zwołane przez prezydenta Gitanasa Nausėdę, podczas którego omawiano wciąż rosnące zagrożenie związane z dronami oraz postępy w budowie litewskiej dywizji. Coraz częstsze naruszenia przestrzeni powietrznej, zarówno przez bezzałogowce, jak i samoloty wojskowe, budzą niepokój społeczeństwa i stawiają przed władzami pytanie, czy kraj jest dostatecznie przygotowany do ochrony swojego nieba.
Przewodniczący parlamentu Juozas Olekas zwrócił uwagę na dwie najważniejsze kwestie poruszone podczas obrad. Po pierwsze, rozwój dywizji przebiega szybciej, niż zakładano, co daje nadzieję, że jednostka zostanie sformowana przed 2030 rokiem. Po drugie, uzgodniono zacieśnienie współpracy między resortem obrony a ministerstwem spraw wewnętrznych, co ma umożliwić stworzenie spójnego systemu obrony granic i przestrzeni powietrznej. Jak podkreślił Olekas, wspólny plan zakłada zakup nowych radarów, sprzętu dla straży granicznej i lepszą integrację działań służb, co pozwoli szybciej wykrywać intruzów i – jeśli zajdzie potrzeba – ich neutralizować.
Mimo to eksperci przyznają, że poważnym problemem pozostaje luka technologiczna. Jak tłumaczy doradca minister obrony Artur Plokšto, dotychczasowa obrona powietrzna była projektowana z myślą o samolotach, nie o małych i tanich dronach. Strącanie ich kosztownymi rakietami jest nieefektywne, dlatego wiele państw szuka obecnie tańszych rozwiązań. Kluczem jest wczesne wykrywanie obiektów za pomocą radarów i sensorów akustycznych, a następnie ich przechwytywanie z użyciem artylerii, specjalnych dronów lub lżejszych pocisków. Plokšto zaznacza, że w przypadku dronów pozbawionych ładunku wystarczy zmienić ich kurs i bezpiecznie sprowadzić na ziemię, natomiast w obliczu zagrożenia, jakie niosą modele bojowe, konieczne jest natychmiastowe działanie, przy jednoczesnym ograniczaniu skutków ubocznych.
Niepokój potęgują także ostatnie incydenty z udziałem rosyjskich samolotów, które potrafią pozostawać w przestrzeni powietrznej państw NATO kilkanaście minut. Według Plokšty przyzwyczajenie Rosji do bezkarności może prowadzić do coraz śmielszych prowokacji, dlatego – jak podkreśla – reakcja powinna być stanowcza, na wzór działań Turcji, która nie wahała się zestrzelić naruszającej jej granice maszyny.
Kwestia skutecznej obrony powietrznej nabiera znaczenia także w kontekście całego NATO. Prezydent Nausėda skrytykował rotacyjny model obrony powietrznej, który miał zapewnić stałą obecność systemów przeciwlotniczych i rakietowych w regionie, lecz w praktyce działa bardzo ograniczenie. W ciągu ostatnich miesięcy Litwa miała okazję skorzystać jedynie z holenderskich „Patriotów” i włoskich systemów SAMP/T, rozmieszczonych na krótki czas. „Dokumenty nie ochronią przed dronami z Rosji czy Białorusi, potrzebne są realne zdolności i finansowanie” – podkreślił litewski prezydent.
