Zdjęcie: Renata Rynkiewicz - Arystokracja Palm

Litewskie odznaczenia i nagrody dla Polaków wręczono w Wilnie

25-05-2025 12:00

W Wilnie po raz dwunasty obchodzono Dzień Wspólnot Narodowych – święto, które stało się symbolem jedności w różnorodności i hołdem dla wszystkich narodowości współtworzących litewskie społeczeństwo. To uroczyste wydarzenie, ustanowione przez Seimas w 2013 roku, jest wyrazem dążenia państwa do pielęgnowania wolności, współpracy i kulturowej odrębności obywateli, niezależnie od ich pochodzenia. W środę, w kościele św. Katarzyny wręczono wyróżnienia osobom, które swoją działalnością nadają realny wymiar tym wartościom.

W gronie nagrodzonych znalazł się m.in. Czesław Okińczyc – sygnatariusz Aktu Niepodległości Litwy, prezes Radia Znad Wilii i doświadczony prawnik, który otrzymał Wielką Odznakę Honorową „Za Zasługi”. Uhonorowano go za wkład w budowę niepodległego państwa litewskiego oraz promowanie szacunku i dialogu międzykulturowego. Jak podkreślił: „Dla Litwy różnorodność zawsze była kategorią historyczną. Wilno należało do wszystkich narodów. Cieszę się, że tradycje są przedstawiane w taki pozytywny sposób”. Zwrócił uwagę na konieczność większego zaangażowania mniejszości narodowych w życie kraju, wskazując choćby na potrzebę ich udziału w Litewskim Związku Strzelców: „Polacy muszą masowo wstępować do Związku Strzelców. Przespaliśmy moment aktywnego udziału w odbudowie państwa. Teraz jest właściwy czas, by się przygotować. Jeśli zrobimy to dobrze – nie trzeba będzie walczyć”.

Złotą Odznakę Honorową otrzymał Dariusz Żybort, prezes Społecznego Komitetu Opieki nad Starą Rossą, za działania na rzecz ochrony tego wielonarodowego dziedzictwa. Żybort zaznaczył, że choć Komitet liczy zaledwie 13 osób, aż trzy zostały docenione: „Cieszymy się, że nasza praca została zauważona. Ale robimy to nie dla odznaczeń – tylko dlatego, że uważamy to za słuszne”. Docenił również coraz szerszy udział litewskich szkół i instytucji w trosce o cmentarz: „Dawniej o Rossę dbali tylko Polacy, dziś dołączają Litwini. To spuścizna wielu narodów”. Współpraca z instytucjami państwowymi układa się – jak zauważył – partnersko: „Odznaczenia nie spadają z nieba. To efekt wspólnej pracy i szukania kompromisów”.

Srebrną Odznakę otrzymała Renata Rynkiewicz-Jančiauskienė – liderka stowarzyszenia „Verbų aristokratija”, za promowanie sztuki tworzenia wileńskich palm i przekazywanie tej tradycji kolejnym pokoleniom. „Ta nagroda to wyróżnienie dla mnie i dla mojej rodziny. Przekazujemy wiedzę z pokolenia na pokolenie. Wileńskie palmy łączą Polaków i Litwinów – to wspólne dziedzictwo”. Tradycja ta sięga czasów jej prababci, która już w 1861 roku tworzyła palmy na Wileńszczyźnie.

Od 2016 roku Departament Mniejszości Narodowych honoruje osoby i organizacje promujące dialog międzykulturowy. Uroczystość ta jest świadectwem, że na Litwie nie tylko przeszłość, ale i teraźniejszość budowana jest na fundamencie szacunku dla różnorodności i wspólnego zaangażowania.