Polsko-litewska współpraca przy powstaniu nowego poligonu?

Polska rozważa możliwość utworzenia na swoim terytorium poligonu, który mógłby w przyszłości funkcjonować w ścisłej współpracy z planowanym poligonem na Litwie. Litewski wiceminister obrony Bronius Bieliauskas poinformował, że Warszawa nie wyklucza takiego scenariusza, jednak decyzje mają zapaść dopiero po widocznych postępach w realizacji litewskiej inwestycji w Kopciowie (Kapčiamiestis). Jak zapowiedział, temat ten ma zostać poruszony podczas styczniowego spotkania ministrów obrony obu państw, a ewentualna lokalizacja poligonów byłaby analizowana przede wszystkim pod kątem obszaru przygranicznego.

Plany utworzenia poligonu w Kopciowie o możliwościach ćwiczeń brygady, zostały ogłoszone przez litewską Radę Obrony Państwa. Według przedstawicieli władz ma on mieć znaczenie nie tylko dla rozwoju zdolności szkoleniowych litewskiej armii i wojsk sojuszniczych NATO, lecz także dla wzmocnienia bezpieczeństwa w rejonie tzw. przesmyku suwalskiego. Ministerstwo obrony podkreśla, że obiekt położony w pobliżu granicy z Polską stwarza perspektywy przyszłej współpracy wojskowej, a jednocześnie pełniłby funkcję odstraszającą wobec Białorusi, która dysponuje własnym poligonem w sąsiedztwie granicy.

Wiceminister Bieliauskas tłumaczył mieszkańcom Kopciowa, że o wyborze lokalizacji zadecydowały m.in. dostępność niemal 15 tysięcy hektarów gruntów państwowych oraz brak podobnych obszarów w innych częściach kraju. Zapewniał jednocześnie, że resort obrony planuje bardziej szczegółowe i indywidualne rozmowy z właścicielami nieruchomości na początku 2026 roku. Wtedy mają zostać omówione kwestie granic poligonu, ewentualnego wykupu działek prywatnych oraz wysokości rekompensat. Resort dopuszcza korekty obszaru inwestycji w celu zachowania zabudowań mieszkalnych, a w niektórych przypadkach także włączanie prywatnych gruntów na wniosek samych właścicieli.

Według danych ministerstwa obszar planowanego poligonu obejmie około 14,6 tysiąca hektarów, na których znajduje się blisko dwa tysiące  działek prywatnych, głównie leśnych. Jednocześnie mogłoby tam ćwiczyć od 3,5 do 4 tysięcy żołnierzy, a większe manewry odbywałyby się kilka razy w roku. Inwestycja jest elementem szerszego planu rozbudowy litewskich sił zbrojnych, tworzenia  dywizji oraz dostosowania infrastruktury do rosnącej liczby żołnierzy i nowego sprzętu wojskowego.

Poza tym rząd zapowiada wsparcie finansowe dla samorządów, na terenie których powstaną poligony. W przypadku przyjęcia odpowiedniej ustawy wiosną przyszłego roku, samorząd rejonu łoździejskiego miałby od 2027 roku otrzymywać około 4 milionów euro rocznie na rozwój infrastruktury lokalnej. Łączna wartość inwestycji w sam poligon w Kopciowie ma wynieść około 100 milionów euro, a decyzja parlamentu w tej sprawie spodziewana jest podczas wiosennej sesji.