geopolityka • gospodarka • społeczeństwo • kultura • historia • Białoruś • Estonia • Litwa • Łotwa • Mołdawia • Obwód Królewiecki • Ukraina • Trójmorze • Trójkąt Lubelski
Zdjęcie: Pixabay
17-10-2025 09:55
Jak zauważa portal "Hromadske" na Ukrainie już pojawiają się przerwy w dostawach prądu. Od początku października Rosja niemal codziennie atakuje ukraińską infrastrukturę energetyczną – tym razem równocześnie elektryczną i gazową. Najbardziej cierpią regiony przyfrontowe, a w kraju znów rozgorzała dyskusja o tym, czy państwo odpowiednio przygotowało się do chłodnych miesięcy.
10 października rosyjskie drony i rakiety uderzyły w kluczowe elektrociepłownie Kijowa – TETs-5 i TETs-6. Część miasta pogrążyła się w ciemności. Prezydent Wołodymyr Zełenski zarzucił władzom stolicy brak dostatecznego zabezpieczenia obiektów, twierdząc, że problem tkwi nie w obronie przeciwlotniczej, lecz w niedostatecznej ochronie obiektów. Część ekspertów nie zgadza się z tą oceną. Jak podkreśla profesor Hennadij Riabcew, bez skutecznej obrony powietrznej nawet najlepiej chronione elektrownie nie przetrwają ataków.
Według państwowego operatora sieci „Ukrenerho”, ponad połowa podstacji ma już drugopoziomowy system ochrony przed dronami, a kolejne prace potrwają do połowy 2026 roku. Mimo to każdy etap budowy wymaga czasowego odłączenia odbiorców od sieci, co spowalnia proces. Resort energii zapewnia, że system elektroenergetyczny jest lepiej przygotowany niż rok temu. Moc wytwórcza wynosi 17,6 gigawata przy ubiegłorocznym szczytowym zapotrzebowaniu 16 gigawatów. Ukraina może też importować do 2,1 gigawata z Unii Europejskiej.
Rosyjskie uderzenia coraz częściej koncentrują się na systemach przesyłowych. Uszkodzenia transformatorów czy stacji rozdzielczych potrafią sparaliżować całe regiony. Naprawy w Kijowie przebiegają szybko, lecz na północy i wschodzie kraju są utrudnione z powodu zniszczonych dróg i ryzyka dla ekip technicznych.
Równocześnie Rosja uderza w infrastrukturę gazową. Na początku października zmasowany atak rakietowy na obiekty w obwodach charkowskim i połtawskim czasowo wstrzymał nawet 60 procent wydobycia gazu. „To była przerwa bezpieczeństwa – nie całkowita utrata wydobycia” – wyjaśnia Riabcew. Część urządzeń można naprawić w kilka tygodni, inne trzeba odbudować od podstaw.
W magazynach gazu znajduje się obecnie 12,9 miliarda metrów sześciennych paliwa, niemal tyle, ile potrzeba na zimę. Problemem może być jednak utrata własnego wydobycia. Według byłego szefa Operatora GTS, Serhija Makohona, Ukraina będzie musiała znacząco zwiększyć import – nawet o kilka miliardów metrów metrów sześciennych – co może kosztować do dwóch miliardów dolarów. „Naftohaz” finansuje zakupy dzięki kredytom od państwowych i europejskich instytucji, jednak zadłużenie rośnie, a to może wpłynąć na przyszłe taryfy.
Władze lokalne przygotowują się na trudną zimę. W niektórych miastach, jak Lwów czy Dniepr, rozważa się opóźnienie rozpoczęcia sezonu grzewczego, a mer Kijowa Witalij Kliczko apeluje do mieszkańców o gotowość na możliwe ograniczenia. Jak podsumowuje przedstawiciel branży gazowej Artem Petrenko, Rosja próbuje zniszczyć nie tylko ukraiński system energetyczny, ale i odporność społeczeństwa – a nadchodząca zima będzie jednym z najcięższych testów tej odporności.
