Zdjęcie: Pixabay
22-04-2025 15:00
Wschodni sąsiedzi Unii Europejskiej przeżywają przebudzenie geopolityczne. Pomimo odnowienia w 2011 roku Europejskiej Polityki Sąsiedztwa, przyjętej pierwotnie w 2004 roku, oraz wzmocnienia odporności po pandemii, podejście Unii Europejskiej do sąsiedztwa w obecnych okolicznościach geopolitycznych wydaje się przestarzałe. Niejednorodność regionu podważa wcześniejsze podejście oparte na geopolitycznie liniowej i przewidywalnej logice.
Agresja Rosji przeciwko Ukrainie w 2022 roku wyraźnie pokazała, że wojna nie będzie prowadzona wyłącznie w celu osiągnięcia ograniczonych celów. Instytucje europejskie powinny dostosować się do tych nowych okoliczności i zmienić swoje podejście, jeśli UE chce nadal kształtować swoje wschodnie sąsiedztwo. Dostosowując się, Bruksela musi na nowo ocenić Partnerstwo Wschodnie – jedyny wschodni wymiar polityki zagranicznej UE. Zmiany w Partnerstwie Wschodnim mogą być realizowane na trzy różne sposoby, przedstawione w niniejszym dokumencie politycznym:
- jako platforma geopolityczna, zintegrowana z systemem Europejskiej Wspólnoty Politycznej („geopolityczne Partnerstwo Wschodnie”);
- jako program o ograniczonym zakresie, skierowany do „społeczeństwa obywatelskiego, młodzieży, władz lokalnych i przedsiębiorstw” („niskoprofilowe Partnerstwo Wschodnie”);
- jako wyłącznie techniczna i pragmatyczna platforma, geograficznie rozszerzona o Azję Środkową („pragmatyczne Partnerstwo Wschodnie”).
Analiza Denisa Cenusy na łamach litewskiego GSSC - link do całości w źródle