Energia dla Mołdawii: rekordowe wsparcie i dynamiczny rozwój OZE

Mołdawia otrzymała kolejne wsparcie finansowe w wysokości 400 milionów euro od Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, które ma na celu wzmocnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju. Środki zostaną przeznaczone na zakup gazu ziemnego oraz energii elektrycznej przez państwową spółkę Energocom na rynkach europejskich. Jak podkreślono w oficjalnym komunikacie banku, „pożyczka stanowi punkt zwrotny w procesie skutecznej dywersyfikacji źródeł energii tego małego państwa w południowo-wschodniej Europie”.

Z łącznej kwoty, 300 milionów euro przeznaczono bezpośrednio na zakup surowców energetycznych, a pozostałe 100 milionów stanowi gwarancje wobec dostawców z Unii Europejskiej, zabezpieczone przez mołdawski rząd. Celem jest zapewnienie ciągłości dostaw energii dla całego kraju. Po wybuchu wojny w Ukrainie, Mołdawia przyspieszyła integrację energetyczną z UE, m.in. poprzez ukończenie gazociągu Ungheni–Kiszyniów, łączącego kraj z systemem przesyłowym Rumunii, współfinansowanego przez EBOiR.

Dotychczas Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju przekazał Mołdawii wsparcie o wartości 500 milionów euro, w tym bezzwrotny grant w wysokości 34 milionów euro od Norwegii. Dzięki tym środkom kraj był w stanie w 2023 roku w pełni uniezależnić się od dotychczasowych źródeł i zakupić cały gaz od dostawców europejskich – podczas gdy rok wcześniej udział UE w dostawach wynosił zaledwie 20%.

Tymczasem wczoraj otwarto największą farmę fotowoltaiczną w Mołdawii – elektrownię o mocy 50 MW, zlokalizowaną na 96 hektarach w miejscowości Rădeni, w rejonie Strășeni. Spośród wyprodukowanej energii, 24 MW będzie sprzedawane po stałej cenie przez 15 lat na podstawie przetargu ogłoszonego przez Ministerstwo Energii, a pozostałe 26 MW trafi na rynek konkurencyjny. Budowa obiektu, wykorzystującego nowoczesne dwustronne panele o mocy jednostkowej 715 W i sprawności 23%, zajęła zaledwie osiem miesięcy.

Jak podają władze, łączna moc instalacji słonecznych i wiatrowych wzrosła ośmiokrotnie w ciągu pięciu lat, osiągając w maju 2025 roku poziom 689 MW. Jesienią zapowiedziano nowy przetarg na elektrownie wiatrowe o mocy do 173 MW, obejmujący po raz pierwszy również magazyny energii o minimalnej pojemności 22 MW. Ambicją Mołdawii jest osiągnięcie 30-procentowego udziału energii odnawialnej w zużyciu energii elektrycznej oraz 27% w zużyciu końcowym do 2030 roku. W 2024 roku energia elektryczna pochodząca z odnawialnych źródeł stanowiła 16,7% całkowitego zużycia, jednak szacuje się, że w bieżącym roku wskaźnik ten wzrośnie do poziomu 27%.