Zdjęcie: Pixabay
22-08-2025 11:33
Połączenie energetyczne EstLink 1 między Estonią a Finlandią zostanie wyłączone w ostatnim tygodniu sierpnia (25-29 sierpnia) z powodu corocznych prac konserwacyjnych. Choć prace planowano już rok temu, przesunięto je z uwagi na awarię drugiego kabla – EstLink 2. Według kierownika projektu Reigo Hauga przeglądy obejmują zarówno urządzenia wysokiego napięcia i transformatory, jak i systemy chłodzenia, wentylacji oraz zabezpieczeń.
Regularna konserwacja jest konieczna, aby utrzymać niezawodność połączenia i zapobiegać awariom. Okres letni został wybrany celowo, ponieważ w tym czasie zapotrzebowanie na energię jest niższe, a większy udział w produkcji mają źródła odnawialne, co ogranicza wpływ wyłączenia na rynek.
Natomiast kabel EstLink 2, który wskutek uszkodzenia przez tankowiec Eagle S pozostawał nieczynny przez około pół roku, budzi kolejne zainteresowanie mediów. Sabotaż zmniejszył zdolność przesyłową o 650 megawatów i sprawił, że operatorzy Elering i Fingrid nie uzyskali nadwyżki, która w normalnych warunkach trafia do posiadaczy instrumentów finansowych zabezpieczających różnice cenowe między rynkami.
Wielu sprzedawców energii domaga się rekompensat, argumentując, że zapłacili za ochronę przed ryzykiem cenowym. Operatorzy utrzymują jednak, że skoro faktyczne przychody z przeciążenia nie powstały, nie ma podstaw prawnych do wypłaty. Regulacje w tej kwestii są niejednoznaczne – unijna agencja ACER wskazała, że brak fizycznej przepustowości nie powinien ograniczać wypłat, lecz stanowisko to nie jest wiążące, a systemowi operatorzy ostrzegają, że ewentualne zmiany mogłyby zagrozić stabilności ich działalności.
Sytuację dodatkowo komplikuje proces sądowy w Helsinkach. Kapitan Eagle S i dwóch oficerów odpowiadają za rzekome celowe uszkodzenie kabla EstLink 2 oraz innych instalacji podmorskich podczas manewrów w grudniu ubiegłego roku. Prokuratura zarzuca im m.in. poważny akt wandalizmu i zakłócenie działania sieci telekomunikacyjnych. Oskarżeni zaprzeczają winie, wskazując, że zdarzenie miało miejsce poza wodami terytorialnymi Finlandii i że doszło do niego przypadkowo. Kapitan dodatkowo skrytykował działania fińskich służb, które zatrzymały statek w spektakularnej akcji z udziałem śmigłowca.