geopolityka • gospodarka • społeczeństwo • kultura • historia • Białoruś • Estonia • Litwa • Łotwa • Mołdawia • Obwód Królewiecki • Ukraina • Trójmorze • Trójkąt Lubelski
Zdjęcie: Pixabay
18-08-2025 08:10
Planowana czwarta linia energetyczna między Estonią a Łotwą od dawna budzi emocje. Z jednej strony rządy obu krajów podkreślają jej strategiczne znaczenie dla bezpieczeństwa dostaw i integracji rosnących mocy odnawialnych, z drugiej – zwłaszcza na estońskiej wyspie Sarema – narastają obawy wobec skali inwestycji.
Projekt zakłada poprowadzenie nowego połączenia z okolic Paide na zachodnie wybrzeże Saremy, gdzie powstałoby duże centrum przesyłowe. Stamtąd kabel miałby zostać wyprowadzony na morze i dotrzeć do łotewskiego wybrzeża koło Windawy. Jak podkreśla estoński resort klimatu, wariant przez Saremę pozwala uniknąć przeciążenia istniejących stacji na lądzie i daje szansę na maksymalne wykorzystanie mocy przesyłowych. Jednocześnie otwiera drogę do przyłączania przyszłych morskich farm wiatrowych. To właśnie budzi największe kontrowersje – mieszkańcy wyspy obawiają się, że linia i kable z turbin odbiorą im dostęp do plaż i portów, a w miejscu wypoczynku dzieci powstaną węzły energetyczne.
Z perspektywy Łotwy inwestycja ma kluczowe znaczenie nie tylko dla współpracy z Estonią, ale też dla modernizacji własnej sieci. Przedstawiciele tamtejszych operatorów otwarcie mówią, że nowa linia pozwoli wpiąć rosnące moce wiatrowe i zwiększy stabilność krajowego systemu. Łotwa planuje bowiem, że do 2030 roku powstanie tam 1500 megawatów nowych turbin, głównie na lądzie, co ma umożliwić pełne pokrycie zapotrzebowania na energię ze źródeł odnawialnych.
Nie bez znaczenia pozostaje cena. Całość inwestycji ma kosztować ponad miliard euro, z czego około 60 procent przypadłoby Estonii. Zarówno Tallin, jak i Ryga zapewniają jednak, że celem jest uniknięcie wzrostu rachunków dla odbiorców. Dyskusja o finansowaniu i ostatecznym kształcie trasy zakończy się dopiero po szczegółowych badaniach i konsultacjach. W tle pozostają też dalsze plany: kolejne kable z krajami regionu oraz potencjalna współpraca nad energetyką jądrową.
