geopolityka • gospodarka • społeczeństwo • kultura • historia • Białoruś • Estonia • Litwa • Łotwa • Mołdawia • Obwód Królewiecki • Ukraina • Trójmorze • Trójkąt Lubelski
Zdjęcie: Wikipedia
22-08-2025 08:18
Litwa w obliczu zbliżających się manewrów „Zapad“ wprowadziła ograniczenia w przestrzeni powietrznej na części granicy z Białorusią. Decyzja zapadła po incydentach z lipca, kiedy dwa rosyjskie drony naruszyły litewskie niebo, z czego jeden przenosił materiały wybuchowe. Władze tłumaczą, że chodzi o bezpieczeństwo mieszkańców i cywilnego lotnictwa oraz o stworzenie warunków dla wojska do szybkiej reakcji na podobne sytuacje. Zakaz lotów obowiązuje do 1 października, ale może zostać przedłużony, jeśli ryzyko się utrzyma.
Litewska armia przypuszcza, że bezzałogowce znalazły się nad terytorium kraju przypadkowo, po tym jak systemy walki elektronicznej zakłóciły ich kurs. Mimo to incydenty skłoniły Wilno do prośby o wzmocnienie obrony powietrznej przez NATO. Minister obrony Dovilė Šakalienė podkreśliła, że trwają prace nad regulacjami pozwalającymi „szybko i skutecznie“ zamykać wybrane korytarze powietrzne i eliminować zagrożenia bez szkody dla ludności cywilnej.
Niepokój wzbudzają zaplanowane na połowę września rosyjsko-białoruskie ćwiczenia „Zapad“. Choć w tym roku ma w nich uczestniczyć około 30 tysięcy żołnierzy, to w 2021 roku, tuż przed inwazją na Ukrainę, skala była niemal siedmiokrotnie większa. Dowództwo litewskiej armii zapowiedziało, że w sierpniu i wrześniu podniesie gotowość bojową, przewidując wzrost ryzyka incydentów w czasie manewrów.
Równolegle Litwa inwestuje w rozwój własnych zdolności obronnych. Wiceminister obrony Orijana Mašalė podczas wizyty w Szwecji rozmawiała z przedstawicielami firmy BAE Systems Hägglunds o możliwości montażu bojowych wozów piechoty CV90 w litewskich zakładach. Jak zaznaczyła, projekt ma nie tylko wzmocnić armię, ale też przynieść korzyści gospodarce dzięki lokalnemu serwisowi i udziałowi w łańcuchach dostaw. Dostawy nowych maszyn dla Litwy i innych państw regionu planowane są od 2028 roku.
Zgodnie z planami rządu do przyszłego roku Litwa przeznaczy na obronność co najmniej pięć procent PKB. Władze w Wilnie starają się więc łączyć doraźne działania zabezpieczające przestrzeń powietrzną z długofalowymi inwestycjami w modernizację armii, podkreślając zarówno wymiar militarny, jak i gospodarczy tych decyzji.
