Zdjęcie: Pixabay

Miliardowa strata Ukrainy z eksportu metali

10-06-2025 14:22

Potwierdzają się wcześniejsze informacje o problemach ukraińskiego eksportu przemysłu hutniczego, jak i dużej roli Polski w bilansie handlowym tej branży. Mimo wprowadzonych ulg handlowych przez Unię Europejską, spadek globalnych cen produktów metalurgicznych znacząco obniżył dochody ukraińskich producentów metali z eksportu w okresie styczeń-kwiecień 2025 roku, co może doprowadzić do strat przekraczających miliard dolarów w całym roku. Polska w pierwszych 4 miesiącach przyjęła 14% ukraińskiej rudy żelaza, 2,5% surówki, 38% wyrobów płaskich z tego kraju.

GMK Center w swoim najnowszym badaniu podkreśla, że najbardziej dotkliwy cios odczuł eksport rudy żelaza, który w ciągu pierwszych czterech miesięcy odnotował spadek o 10,2% pod względem wolumenu (do 11,15 mln ton) i o 20,9% pod względem wartości (do 892,99 mln dolarów). Przyczyną tego spadku jest nie tylko niekorzystna koniunktura cenowa, ale także wewnętrzne problemy, takie jak wstrzymanie produkcji przez Inhulecki GZK grupy Metinwest we wrześniu 2024 roku z powodu wysokich taryf za energię elektryczną, a także redukcja produkcji przez Ferrexpo wiosną tego roku, spowodowana brakiem zwrotu podatku VAT za wyeksportowane produkty rudy żelaza. W styczniu-kwietniu 2024 roku wymienione przedsiębiorstwa działały bez zakłóceń.

Analitycy zwracają uwagę na "sytuację przypominającą nożyce: koszty produkcji rosną z powodu wysokich taryf państwowych monopoli, podczas gdy ceny produktów spadają. Aby uniknąć kumulowania strat, konieczne jest ograniczenie dostaw". Przewiduje się również pogorszenie sytuacji w eksporcie wyrobów długich, głównie do Unii Europejskiej, gdzie spowolnienie w budownictwie mieszkaniowym może spowodować spadek sprzedaży ukraińskich wyrobów długich o 15% w ciągu roku pod względem wartości.

GMK Center prognozuje roczny spadek dochodów z eksportu wyrobów płaskich o 10-12%, a w przypadku półwyrobów i blach o 25-30%. Podobnie, eksport rudy żelaza, rur i surówki może zmniejszyć się o 25-30%, jeśli obecna dynamika się utrzyma. "Przy takim scenariuszu, który można nazwać bazowym, całkowite straty dochodów eksportowych ukraińskiego przemysłu metalurgicznego w 2025 roku mogą przekroczyć 1 miliard dolarów. Podsumowując, wyniki czterech miesięcy potwierdzają wcześniejsze prognozy dotyczące pogorszenia sytuacji cenowej na rynkach zagranicznych i zmniejszenia eksportu stali w bieżącym roku" – podsumowują eksperci z GMK Center.

Warto dodać, że w ciągu pięciu lat największe przedsiębiorstwa metalurgiczne uiściły podatki i opłaty w wysokości 190 mld hrywien, czyli 6,2 mld dolarów. W 2024 roku wpłaty podatkowe czterech firm metalurgicznych stanowiły 1,6% wszystkich wpływów budżetowych. Jednakże, w przypadku wzrostu taryf państwowych monopoli, zwłaszcza taryf towarowych Ukrzaliznycji, budżet ryzykuje utratę tego źródła dochodów, ponieważ producenci mogą być zmuszeni do zamykania swoich zakładów.