Zdjęcie: Pixabay
26-08-2025 10:31
W 2025 roku ukraińska straż graniczna odnotowała gwałtowny wzrost liczby prób nielegalnego opuszczenia kraju, szczególnie przez granicę z Białorusią. Tylko od stycznia do początku sierpnia zatrzymano tam 911 mężczyzn w wieku od 18 do 60 lat, czyli więcej niż w trzech poprzednich latach łącznie. Dla porównania w 2022 roku było ich 61, rok później 26, a w 2024 już 336. Najwięcej zatrzymań odnotowano w obwodzie rówieńskim i żytomierskim, nieco mniej w wołyńskim i kijowskim. Skala zjawiska pokazuje, że granica z Białorusią stała się jednym z głównych kierunków nielegalnych prób ucieczki z kraju.
Zjawisko to wpisuje się w szerszy problem, na który uwagę zwraca Państwowa Służba Graniczna. Od początku roku na wszystkich odcinkach granicy ujęto ponad 13 tysięcy osób próbujących wyjechać z Ukrainy wbrew przepisom. Jak podkreśla rzecznik służby Andrij Demczenko, sama kara w postaci grzywny nie zawsze powstrzymuje przed kolejnymi próbami. Zdarza się, że ci sami mężczyźni są zatrzymywani po kilka, a nawet kilkanaście razy.
Każdy zatrzymany trafia przed sąd, który decyduje o wysokości mandatu, natomiast organizatorzy takich procederów odpowiadają już karnie. W ostatnich miesiącach ujawniono liczne przykłady przemytniczych schematów: od prób przekroczenia granicy na elektrycznych hulajnogach, przez recydywistów zatrzymywanych po raz trzeci, po rozbudowane siatki, w które zamieszani byli politycy czy funkcjonariusze. W jednym z przypadków deputowany rady obwodowej na Wołyniu zorganizował system przerzutu ponad stu osób, a na Zakarpaciu policjant za łapówkę miał umożliwić wyjazd na Słowację.
Narastający problem skłonił rząd do przygotowania zmian w prawie. Proponuje się przekazanie straży granicznej pełnej jurysdykcji w sprawach dotyczących nielegalnego opuszczania kraju przez osoby zobowiązane do służby wojskowej oraz wprowadzenie odpowiedzialności karnej za próby przekroczenia granicy poza przejściami, a także za niszczenie infrastruktury granicznej. Celem ma być wzmocnienie skuteczności prawa i ograniczenie zjawiska, które z roku na rok przybiera coraz większe rozmiary.