Bez wiz i z nowymi lotami: Białoruś i Iran zacieśniają współpracę

Iran i Białoruś ogłosiły zniesienie wiz turystycznych, co ma stać się impulsem do zacieśnienia więzi gospodarczych, kulturalnych i politycznych. Porozumienie osiągnięto podczas spotkania prezydenta Masuda Pezeszkiana z Łukaszenką w Mińsku, a jego uzupełnieniem będzie uruchomienie bezpośrednich lotów między stolicami obu krajów. Irański minister turystyki Reza Salehi Amiri podkreślił, że turystyka może stać się strategicznym elementem współpracy, zwłaszcza że w Białorusi rośnie zainteresowanie irańskimi zabytkami i przyrodą. Zgodnie z ustaleniami ma zostać uruchomionych trzy połączenia tygodniowo, co według obu stron znacząco zwiększy wymianę turystyczną.

Jednak za warstwą oficjalnych deklaracji kryją się także kwestie o charakterze strategicznym. Eksperci zwracają uwagę, że wizyta Pezeszkiana w Mińsku mogła być podyktowana nie tylko rozmowami o gospodarce czy kulturze, lecz również chęcią wzmocnienia irańskiego systemu obrony powietrznej, poważnie osłabionego podczas konfliktu z Izraelem. Białoruś, mniej związana międzynarodowymi ograniczeniami niż Rosja, mogłaby odegrać rolę w dostawach sprzętu wojskowego, a także w odbudowie systemów radioelektronicznych.

Na tym jednak lista potencjalnych pól współpracy się nie kończy. Iran, zmagający się z sankcjami, ma poważne problemy z produkcją energii i deficytem maszyn rolniczych, a Mińsk może stać się dostawcą rozwiązań w tych sektorach. Według analityków Teheran widzi w Białorusi również możliwy kanał pozyskiwania towarów objętych sankcjami, co dodatkowo nadaje rozmowom charakter polityczno-strategiczny.

Łukaszenka zapewnił, że gotów jest rozmawiać o współpracy w każdej dziedzinie - od żywności po technologię wojskową. Prezydent Iranu z kolei stwierdził, że wspólne wizje obu krajów powinny znaleźć odzwierciedlenie w realnych działaniach obejmujących gospodarkę, kulturę, turystykę oraz rozwój współpracy militarnej. W efekcie wizyta Pezeszkiana w Mińsku wpisuje się w szerszy proces poszukiwania przez Teheran nowych partnerów i kanałów współpracy w obliczu rosnących napięć międzynarodowych.

Warto zauważyć, że wizyta ta nastąpiła kilka dni po nagłośnionej przez media reżimu rozmowy prezydenta USA Donalda Trumpa z Łukaszenką.  Dla Mińska zacieśnienie relacji z Teheranem ma także wymiar wizerunkowy i geopolityczny. Białoruś, izolowana na arenie międzynarodowej i objęta sankcjami Zachodu, zyskuje dzięki takim kontaktom możliwość pokazania, że pozostaje aktywnym graczem i potrafi przyciągać partnerów spoza Europy.