geopolityka • gospodarka • społeczeństwo • kultura • historia • Białoruś • Estonia • Litwa • Łotwa • Mołdawia • Obwód Królewiecki • Ukraina • Trójmorze • Trójkąt Lubelski
Zdjęcie: Wikipedia
02-05-2025 11:52
Niestety Szczyt Trójmorza - poza Polską - w mediach regionu przeszedł praktycznie niezauważony. Tym bardziej warto dostrzegać większe omówienia, a te pojawiły się w łotewskich mediach państwowych. Jednak tutaj, oprócz omówienia inicjatywy, autorzy skupili się na wecie Węgier, które dotyczyło deklaracji końcowej tego wydarzenia.
Na zakończenie dorocznego szczytu Inicjatywy Trójmorza, który odbył się 29 kwietnia w Warszawie, państwa członkowskie przyjęły wspólną deklarację – z wyjątkiem Węgier, które demonstracyjnie odmówiły podpisania się pod częścią zawartych w niej zapisów. Budapeszt nie zgodził się na fragmenty potępiające rosyjską agresję na Ukrainę oraz wezwania do pociągnięcia do odpowiedzialności sprawców zbrodni wojennych. Deklaracja zawierała m.in. słowa: „Z uwagi na jej skutki dla bezpieczeństwa europejskiego i światowego, stanowczo potępiamy rosyjską wojnę napastniczą przeciwko Ukrainie oraz wszelkie wsparcie dla niej ze strony państw trzecich” – co spotkało się z dezaprobatą ze strony Węgier.
Budapeszt uzasadnił swoją postawę twierdząc, że „pewne elementy tych akapitów wykraczają poza nowe okoliczności geopolityczne” oraz że „po ponad trzech latach stało się jasne, iż podejście Unii Europejskiej do wojny nie przybliżyło nas do pokoju”. W oświadczeniu dodano również, że negocjacje pokojowe z udziałem Stanów Zjednoczonych to „nowa faza konfliktu” i obecnie najlepsza nadzieja na zakończenie walk.
Szczyt Trójmorza, mimo iż z zasady skupiony na wzmacnianiu infrastruktury transportowej, energetycznej i cyfrowej w osi północ–południe Unii Europejskiej, coraz częściej nabiera również wymiaru geopolitycznego. Inicjatywa, obejmująca kraje położone między Bałtykiem, Adriatykiem i Morzem Czarnym, promowana jest jako projekt jedności regionalnej.
Prezydent Łotwy Edgars Rinkēvičs, w trakcie szczytu podkreślił wagę współpracy w sektorze obronnym oraz konieczność dalszego wzmacniania bezpieczeństwa energetycznego. Jak zauważył: „Synchronizacja systemów przesyłu energii elektrycznej państw bałtyckich z systemem kontynentalnej Europy była krokiem historycznym ku niezależności energetycznej regionu. To przykład dobrej praktyki, który zachęca do dalszych projektów w tym obszarze”.
Według mediów łotewskich, pomimo wcześniejszych ambicji, efektywny rozwój funduszu inwestycyjnego 3SI – utworzonego w 2019 roku dla wsparcia regionalnych inwestycji – pozostaje ograniczony. Tegoroczna deklaracja dyplomatycznie, choć sucho, stwierdza: „oczekujemy namacalnych rezultatów prac zespołu ds. stworzenia funduszu następcy”. Choć wydarzenie gościło wcześniej m.in. w Rydze i Wilnie, jego rzeczywiste znaczenie bywa przeceniane – zwłaszcza przez kraje będące aktualnymi gospodarzami. W 2025 roku pałeczkę przejmie Chorwacja.