geopolityka • gospodarka • społeczeństwo • kultura • historia • Białoruś • Estonia • Litwa • Łotwa • Mołdawia • Obwód Królewiecki • Ukraina • Trójmorze • Trójkąt Lubelski
Zdjęcie: Wikipedia
17-04-2025 08:00
Łotwa jako pierwsza z państw regionu zdecydowała się na opuszczenie Konwencji Ottawskiej, międzynarodowego traktatu zakazującego stosowania, przechowywania i produkcji min przeciwpiechotnych. Decyzja ta została podjęta przez Saeimę w trybie pilnym i przeszła przez oba czytania bez większych kontrowersji, co świadczy o rosnącym konsensusie w kwestii bezpieczeństwa narodowego.
Jak poinformowało łotewskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych, obecna sytuacja geopolityczna, zwłaszcza rosyjska agresja na Ukrainę, wymusza zmianę podejścia do polityki obronnej. „Rosja jasno pokazała, że nie szanuje granic suwerennych państw ani prawa międzynarodowego” – podkreśla resort, uzasadniając potrzebę zwiększenia elastyczności militarnej kraju.
Konwencja Ottawska, podpisana w Oslo w 1997 roku i obowiązująca od 1999 roku, została zaakceptowana przez ponad 160 państw, w tym większość krajów zachodnich. Nie przystąpiły do niej m.in. Chiny, Rosja, Stany Zjednoczone, Indie i Pakistan. Kiedy Łotwa przystępowała do tej konwencji, nie było przesłanek strategicznych, które przemawiałyby za jej porzuceniem. Dziś jednak, jak twierdzą władze Łotwy, zagrożenia w regionie są na tyle poważne, że kraj musi mieć swobodę w wyborze środków obrony. Decyzja ta była poprzedzona ponad rocznymi debatami na poziomie rządowym i parlamentarnym. Początkowo Ministerstwo Obrony sprzeciwiało się opuszczeniu konwencji, jednak zmieniło stanowisko, gdy również sąsiednie kraje zaczęły rozważać podobny krok.
Przed głosowaniem łotewska Komisja Spraw Zagranicznych spotkała się z ambasadorami i przedstawicielami organizacji międzynarodowych – część rozmów odbyła się za zamkniętymi drzwiami. „Otrzymujemy wiele apeli drogą mailową, by nie opuszczać konwencji. Jesteśmy w dialogu z organizacjami społecznymi, międzynarodowymi i naszymi partnerami zagranicznymi” – mówi Ināra Mūrniece, przewodnicząca komisji.
Łotwa zadeklarowała, że skoordynuje działania z Litwą i Estonią przy składaniu dokumentów wyjścia, które trafią m.in. do Sekretarza Generalnego ONZ i Rady Bezpieczeństwa ONZ. Jednocześnie zastrzega sobie prawo do działania samodzielnego, jeśli sytuacja będzie tego wymagać. Jak zauważyła Irma Kalniņa z komisji Saeimy, „takie rozwiązanie pozwala nam działać zgodnie z podejściem regionalnym, zachowując jednocześnie narodowe interesy i swobodę decyzji”. Wyjście Łotwy z Konwencji Ottawskiej stanie się obowiązujące sześć miesięcy po złożeniu oficjalnego powiadomienia do Organizacji Narodów Zjednoczonych.